Lezing

De afgelopen week heb ik me als een echte groupie gedragen. Ik ben een artiest gevolgd op zijn tournee om twee keer hetzelfde optreden te zien, heb daarvoor het hele land doorkruist en durfde pas de tweede keer een handtekening te vragen. Maar toegegeven, alles berustte op een misverstand.

Idolen heb ik nooit gehad. Op de pennenzakken van vriendinnen in de middelbare school stonden namen in zwarte alcoholstift: Sting, Bon Jovi, George Michael… In hun kamers hingen de bijhorende levensgrote posters, die ze voor het slapen kusten, bij wijze van oefening voor als dat ooit zou voorvallen. Bij optredens bivakkeerden ze naast de artiesteningang en kwamen nadien euforisch terug op school met een simpele handtekening. Voor hen was dat het summum. Pas dan mocht je jezelf een echte fan noemen. Mijn pennenzak was onbeschreven en de muren in mijn kamer ook. Gelukkig, want van mijn vader mocht ik geen duimspijkers in de muur prikken.

Maar zeg nooit nooit.

Ergens vanaf begin oktober kreeg ik van heel wat bloglezers berichten en mails: ‘Moest aan jou denken’ stond er bij of ‘Iets voor jou?’ In bijlage zat telkens een artikel over een lezing van Ilja Leonard Pfeijffer. Mijn favoriete schrijver deed een tournee in Vlaanderen! Ik ontdekte dat zelfs twee lezingen zouden plaats vinden in West-Vlaanderen, wel in dezelfde week met één dag tussen. Wie zich een beetje fan wil noemen, kan niet anders dan op zijn minst één bij te wonen. Laat staan dat je jezelf hebt geprofileerd als superfan, dat je hem meerdere malen in je blog hebt opgevoerd, dat je hebt verkondigd dat je naar Italië zou willen reizen om hem te ontmoeten… Nu de man zelf de moeite deed om bij mijn achterdeur te komen spreken, kon ik het niet maken daarvan ook maar iets te missen. Zoals hij het zelf zegt: ‘More is more!’ (‘Less is more’ is voor doetjes volgens Ilja). Ik kocht een ticket voor allebei de lezingen. Want afgaande op de persteksten hadden de twee avonden inhoudelijk een andere invulling.

Dat bleek niet zo. Dezelfde interviewer reisde mee, stelde grotendeels dezelfde vragen, waarop Ilja dezelfde antwoorden formuleerde doorspekt met dezelfde moppen, in een decor dat – afgezien van de plant op de achtergrond – hetzelfde huiskamergevoel probeerde op te wekken. Kortom, ik heb er geen minuut spijt van dat ik er twee keer bij was! Het is net zoals je een goed boek twee keer leest, bij de tweede lezing ontdek je de extra lagen. Hij zat elke keer op het puntje van zijn stoel, waardoor ik zijn kousen kon zien. Ik observeerde hoe hij zat te wriemelen voor hij antwoord gaf, hoe de woorden in zijn hoofd werden opgezocht en geordend vooraleer hij begon te spreken, hoe er dan een perfecte volzin kwam van hoofdletter tot punt. Ik luisterde geamuseerd hoe hij gewiekst en beleefd de draak stak met vraagstellers uit het publiek die hun belezenheid wilden etaleren voor de volle zaal, en vooral voor hem. Ik leerde waarom hij met de hand schreef, met een vulpen, en hij verklapte de geheime kracht van zijn ik-personage dat alleen maar een look-a-like blijkt die toevallig ook zijn naam draagt.

En een niet onbelangrijk detail, wat ik zou hebben gemist bij één lezing: de eerste keer durfde ik niet naar de signeertafel, de tweede keer wel. Of nee, eigenlijk nog steeds niet, maar toen was ik in het gezelschap van een ervaren mede-groupie die me meesleurde.

We hadden onze beurt afgewacht, niet in de rij tussen de andere fans, maar bij een receptietafel, van achter een glas wijn. Daar stonden we schijnbaar zeer relaxed te wachten tot het gepeupel de revue was gepasseerd. Pas daarna sloegen we toe. We gingen samen voor zijn tafel staan. Hij keek vluchtig eens op om te verifiëren of er wel degelijk iemand nieuws voor hem stond. Hij droeg een zwart mondkapje met gouden pailletten. Ik liet mijn vriendin voorgaan. Ondertussen kon ik in mijn hoofd mijn zinnen nog eens repeteren, ik wou vermijden onvoorbereid een gesprek te moeten voeren in mijn beschaafd West-Vlaams dat in gehakkelde vorm nog onbegrijpelijker zou zijn.

Zij durfde het aan een babbeltje te slaan met hem én hem om een foto te vragen! Ze ging naast hem zitten en sloeg nog net haar arm niet rond hem. Ondertussen kreeg ik de aartsmoeilijke taak met trillende handen een scherpe foto te nemen. Het lukte, alleen verloor ik wat kostbare tijd om mijn tekst te oefenen.

Het was mijn beurt. Ik schoof mijn boek naar hem toe  en vertelde erbij dat het een boek van de bibliotheek was dat ik had moeten kopen omdat mijn hond erin had gebeten. Ik had al twee glazen wijn gedronken, het kwam er vlot uit. Ik bleef wachten. Nu was het aan hem om zijn rol te spelen in de scène die ik in mijn hoofd had voorbereid. Als habitué na twee avonden mocht ik nu toch ook eens de draak steken met hem? Hij zei niets. Zijn mondkap zat in de weg om te zien wat er gaande was. Waar bleven de volzinnen deze keer? Eindelijk sprak hij. Hij vroeg mij droogweg hoe mijn hond heette en droeg het boek op aan Lucy.  

Ondertussen hielp mijn vriendin het stilvallend gesprek op gang houden. Ik hoorde haar met enige trots verklappen  dat wij er twee dagen eerder ook al bij waren. Hij had mijn boek nog vast. Ik kon niet meer weg. Hij keek op, echt verrast deze keer, dat zag ik nu met zekerheid in zijn ogen. Dat het toch twee keer hetzelfde was, zei hij. Voor het eerst keek hij nu echt naar ons. Dat hij dat nog mocht meemaken, twee overjaarse groupies…

Soit. Het is vooral pijnlijk als je er achteraf te veel over nadenkt. Op dat moment is het zwemmen of verzuipen. Wij deden iets tussenin. We zwommen terug naar onze tafel en zopen nog een wijntje. En Ilja, die ging buiten een sigaret roken.

Het zal je misschien verrassen, maar later die avond kwam ik héél voldaan thuis mét een gesigneerd boek en zelfs mét een poster. Die had ik op het laatst nog kunnen mee grissen. Ik had hem in twee geplooid en weggestoken in mijn boek. Nu hangt hij boven mijn bureau. Daar zal hij me aanmoedigen en inspireren bij het schrijven. Van tussen vier duimspijkers kijkt hij me aan, in zwart-wit, wat voorover geleund, links geflankeerd door de dranken van één bon en rechts de dranken van twee bonnen. Boven zijn hoofd stond er ‘drankkaart’. Dat heb ik eraf geknipt.