Parfum

Een gedeelde hobby van Filip en mij is rondneuzen in Ecoshops, kringwinkels en rommelmarkten. De bezigheid stond de laatste tijd op een laag pitje, omdat ons huis naar mijn gevoel verzadigd is van spullen en de garage ook nog vol staat met meubilair van de verhuis uit Frankrijk. Maar sinds enkele weken is de behoefte weer wat aangewakkerd door het vooruitzicht onze nieuwe stek in Frankrijk in te richten.

Het heeft iets melancholisch, dat neuzen tussen die oude inboedels, de tristesse die uitgaat van de afgedankte meubels die er opeengepakt staan. Net als hondjes in een asiel die dromen van een nieuw leven, liefst in een vintage interieur waar ze als pronkstuk geëtaleerd willen worden. Helaas. De meeste hebben hun looks niet mee, om niet te spreken van de geur die aan hen kleeft. Een wat weeë vette odeur die moeilijk te beschrijven is. Een mix van alle geurmoleculen waarmee ze ooit in aanraking kwamen: oud stof, sigarenrook, schoothondjes, vette vingers, gemorst eten, en slecht verluchte kamers. Het went de geur, hoe dieper je in de winkel komt, hoe minder last je ervan hebt.

En toch heb ik bij zo’n speurtocht altijd een dubbel gevoel. Ik balanceer continu tussen het verlangen iets speciaals te vinden en de neiging naar buiten te lopen. Onbewust temper ik ook Filip zijn enthousiasme als hij iets aanwijst wat hij leuk vindt. De gedachte misschien straks zo’n meubel in de camionette te moeten plooien, trappen op en af te zeulen… Zonder iets te zeggen, verdwijn ik van tussen de meubels naar een uithoek van de winkel, naar de boekenhoek. In sommige eco-winkels heb je het geluk dat ze in rekken staan, in andere zijn die waarschijnlijk ook verkocht en liggen de boeken in omgevallen stapels, bedolven over elkaar. Ik zoek niets speciaals, maar laat mijn ogen glijden over de ruggen. Achterhaalde encyclopedieën, ouderwetse kookboeken, bedenkelijke zelfhulpboeken en kleffe romans met smachtende vrouwen op de cover… Maar dan blijft mijn blik haken aan een naam die ik herken: ‘Het Parfum’ van Patrick Süskind. Het boek was een bestseller in de jaren tachtig en is ook verfilmd, maar ik twijfel of ik het ooit heb gelezen. Dit is een kleine pocketversie met vergeelde bladen. Ik plooi het open en begin te lezen:

“De straten stonken naar mest, de binnenplaatsen stonken naar urine, de trappehuizen stonken naar vuns hout naar rattenkeutels, de keukens stonken naar bedorven kool en schapevet, de ongeluchte kamers stonken naar muf stof, de slaapkamers naar vette lakens, naar klamme veren dekbedden en naar de doordringende weeë geur van po’s. De mensen stonken naar zweet en naar ongewassen kleren, uit hun mond stonken ze naar rotte tanden, uit hun maag naar uiesappen, hun lijf riekte, als ze niet meer de jongsten waren, naar oude kaas en naar zure melk, en naar kankers en gezwellen…”

Ik moet even pauzeren om een misselijk gevoel weg te slikken. Mijn maag trekt samen door de bedwelmende beschrijving en mijn hoofd duizelt door de veelheid aan alles, omdat ik het allemaal voor mijn geestesoog zie passeren…

Toch onvoorstelbaar hoeveel zintuiglijke prikkels een paar woorden kunnen opwekken! Maar er is nog iets.. iets héél bijzonders aan dit boekje. Eerst heb ik het zelf niet door, maar als ik mijn neus tussen de blaadjes duw, dicht tegen de binding, ruik ik de rokerige kamer waar het jaren moet hebben gestaan, zoals vlees eerst wordt gemarineerd om beter te smaken… Het is alsof deze roman, over de toverkracht van geuren, een extra dimensie heeft gekregen.

Ik schrik op als er iemand vlak bij mijn oor roept: ‘Ah, hier ben je!’ Het is Filip die al een tijd naar mij op zoek was. Ik vouw het boek dicht en kijk op de achterflap. Een gigantische sticker met barcode waarvan ik nu al weet dat ik die er nooit meer af krijg, maar daar mag ik niet over klagen voor anderhalve euro. Ik betaal cash en ben opgelucht dat we geen meubels met geurtje in de auto moeten laden.