Midlife

‘Mama, moet jij nog altijd niet gaan werken?’
Ik ben al een tijd thuis als Mattis mij op een maandagmorgen die vraag stelt net voor hij naar school vertrekt. In het begin leek het er nog op dat ik ziek was, een griepje, migraine… waardoor hij het niet vreemd vond dat ik zo vaak in bed lag. Maar ondertussen zijn we een paar weken verder, ben ik al wat actiever, slaap ik minder en doe ik vooral mijn uiterste best te verbergen dat ik de ganse dag niets doe. Toch ontgaat het hem niet dat ik op dit uur van de dag nog op mijn dooie gemak in mijn pyjama de vaatwas sta te ledigen. Ik mompel iets wat in mijn hoofd klinkt als een nee. Ik weet wat er nu zal volgen, maar begin te panikeren dat ik helemaal niet weet hoe ik het zal aanpakken. Dus duik ik struisvogelgewijs met mijn hoofd in de vaatwasmachine in de ijdele hoop dat ik van daaruit geen verdere vragen zal horen.

‘Waarom niet?’
Ik hoor het hem duidelijk vragen, zelfs door het gekletter van de borden heen. Ik richt me op met een paar soepkommen in mijn handen die ik blijf vasthouden omdat ik me niet meteen herinner waar die moeten staan. Al mijn aandacht heb ik nodig om te bedenken wat ik zal antwoorden. Hoe vertel je je zoon dat je een burn-out hebt? Dat je het even allemaal niet meer weet. Dat je twijfelt hoe het verder moet. Ik zoek naar mijn woorden en ineens zie ik een uitweg: ‘De dokter vindt dat ik moet rusten.’
Wat volgt is de onvermijdelijke vervolgvraag van een zoon die net als ik niet graag zaken zomaar aanneemt, die wil begrijpen waarom dingen zijn zoals ze zijn.
‘Waarom?’
Er is geen ontkomen aan. Ik kan het niet langer uitstellen, ik moet duidelijkheid scheppen. Ik adem diep in en zoek naar woorden waarmee ik hem kan uitleggen dat ik me voel als een trein die is ontspoord, die nog een hele tijd naast de sporen verder is gereden, en nu op zijn kant in de gracht is beland… Hoe doe ik dat? Hij is zestien, ik moet hem het goede voorbeeld geven. Ik kan hem toch niet confronteren met een ouder die het gevoel heeft te zijn vastgelopen? Hij ziet me aarzelen en schiet me te hulp:
‘Heb je een midlife-depressie?‘
Hij spreekt het overdreven nadrukkelijk uit met de intonatie van iemand die voor het eerst een nieuw woord in de mond neemt en eigenlijk niet zo goed weet wat het betekent. Ik weet dat hij soms naar Podcasts luistert, maar begin me af te vragen op welke forums hij zit en of die wel aangepast zijn aan zijn leeftijd? Een midlife-depressie!? Wat voor woord is dat nu? Ofwel heb je een midlife-crisis ofwel een depressie… Maar die discussie wil ik niet aangaan. Ik ben ergens ook opgelucht dat ik zelf niets moest verzinnen.
‘Euhm… ja zoiets zeker,’ zeg ik dus maar. Tot mijn verrassing neemt hij er genoegen mee en antwoordt hij droogjes ‘oké’ alsof ik net heb gezegd dat we vanavond worst met appelmoes gaan eten. Hij draait zich om en vertrekt. Als de voordeur dichtklapt, laat ik me op een stoel vallen en zet ik verstrooid die soepkommen voor mij op tafel. Hij heeft gelijk. Door die burn-out-diagnose was ik zo gefocust op mijn werk, dat ik de hele tijd alleen in die richting keek, zoals een spotter bij een reddingsoperatie die zijn ogen niet mag afhouden van een drenkeling. Maar misschien ligt de oorzaak wel dichter dan ik dacht. Ik moet de realiteit onder ogen zien, ik ben 47, ik ben midlife. Vanaf die leeftijd gaat niets meer vanzelf, moet je multifocale glazen dragen, je bekkenbodemspieren trainen, je haar kleuren… Je krijgt er vanzelf een depressie bovenop.

Om mijn gedachten wat te verzetten, bak ik die namiddag pannenkoeken. Als Simon thuis komt, vliegt hij er direct op af. Hij komt voor mij aan de keukentafel zitten, smeert choco over zijn pannenkoek en strooit er daarna ook nog eens suiker overheen. Hij is niet zo’n prater. Al die tijd zegt hij niets en lijkt hij in volle concentratie. Ik zwijg ook, maar vraag me af of hij het niet vreemd vindt dat ik nu elke dag thuis ben als hij van school komt. Hij rolt de pannenkoek op met zijn handen, houdt de rol voor zijn mond en net voor hij gaat bijten, stort hij al zijn vragen eruit: ‘Mama, heb jij een burn-out? Wat is dat precies? Kan ik dat ook krijgen?’